Kiedy do logopedy?
Drogi Rodzicu!
Jeżeli jest coś, co niepokoi Cię w rozwoju mowy Twojego dziecka skontaktuj się z logopedą. Czasem zwykła rozmowa pomaga rozwiać wątpliwości. W razie potrzeby logopeda wskaże formy pomocy, pokaże ćwiczenia, które należy wykonywać w domu.
Dziecko rozpoczynające naukę w szkole powinno już mieć ukończony rozwój mowy. Pamiętajcie, drodzy Rodzice, że jest to czas kiedy wasza pociecha rozpocznie naukę czytania i pisania, zatem niezwykle ważne jest by dobrze mówiła!
* Rozwój mowy u poszczególnych dzieci może się od siebie różnić, jednak znaczące odstępstwa od przedstawionych poniżej norm powinny skłonić Rodziców do kontaktu z logopedą.
Etapy kształtowania się mowy dziecka
(według Leona Kaczmarka)
1. Okres melodii (od urodzenia do 1. roku życia).
Okres ten rozpoczyna się krzykiem, za pomocą którego dziecko sygnalizuje swoje potrzeby (głód, niezadowolenie). Jest to zarazem bardzo ważny trening narządów mowy. Około 2-3 miesiąca życia dziecka pojawia się głużenie, czyli okres, w którym dziecko wydaje rozmaite dźwięki w stanie zadowolenia (głużą wszystkie dzieci na całym świecie, nawet jeśli nie słyszą).
Około 6. miesiąca życia dziecko zaczyna wydawać i powtarzać dźwięki w sposób zamierzony. Etap ten to gaworzenie. Powtarzane sylaby mogą być kojarzone ze znanymi wyrazami (ma-ma, ba-ba, pa-pa) jednak w tym czasie nie należy im jeszcze przypisywać znaczenia.
*Niezwykle ważnym elementem dla prawidłowego rozwoju mowy jest trening oddychania, ssania, żucia, gryzienia oraz połykania. Temat ten, jest tak bardzo istotny dla rozwoju języka naszych dzieci, że postanowiłam napisać o tym wkrótce w oddzielnym wątku :)
2. Okres wyrazu (1 - 2 rok życia).
W tym okresie dziecko posługuje się już pojedynczymi wyrazami, które pełnią funkcję zdania. Możliwe są zamiany głosek, upraszczanie wyrazów, często początkowa lub końcowa sylaba pełni funkcję całego wyrazu. Dziecko wymawia samogłoski (a o e u i y) oraz spółgłoski: p b m t d n ś. Pozostałe głoski są zastępowane innymi.
3. Okres zdania (2-3 rok życia). Dziecko początkowo tworzy proste zdania, początkowo dwuwyrazowe zlepki, np. „baba koko”. Z biegiem czasu połączenia nabierają bardziej przejrzystego znaczenia, ale wciąż są bardzo związane z kontekstem. Pod względem artykulacyjnym dziecko nie jest jeszcze w stanie wypowiadać wszystkich głosek. Potrafi powiedzieć wszystkie samogłoski (również ą ę), pojawiają się charakterystyczne dla tego etapu zmiękczenia, głoska r jest pomijana lub zastępowana przez l albo j. Pod koniec tego okresu mogą się głoski: s z c dz, a nawet sz ż cz dż
4. Okres swoistej mowy dziecięcej (3-7 rok życia).
Przypada na wiek przedszkolny. W tym okresie niezwykle wzbogaca się zasób słownictwa dziecka. Zaczyna ono tworzyć dłuższe zdania. Często pojawiają się przestawienia głosek w wyrazie, uproszczenia trudniejszych wyrazów oraz nowe, śmieszne słowa, które są przejawem aktywności językowej dziecka. Dziecko czteroletnie nie wypowiada jeszcze głosek SZ, Ż, CZ, DŻ oraz R jednak pozostałe głoski powinny już brzmieć wyraźnie. Około piątego roku życia dziecko powinno zacząć wymawiać wszystkie głoski, tak by do około szóstego roku życia została utrwalona prawidłowa artykulacja.